De ontwikkeling van gokamusement in de Sovjet-Unie heeft een complexe weg afgelegd, gekenmerkt door strenge beperkingen, strikte wetten en volledige controle door de staat.
De geschiedenis van casino’s weerspiegelt veranderingen in de economie, ideologie en de houding van de autoriteiten ten opzichte van de gokindustrie in de USSR. In verschillende periodes – van de jaren 1920 tot eind jaren 1980 – veranderden de regels voortdurend: van volledig verbod tot de oprichting van staatsloterijen en gedeeltelijke legalisatie van bepaalde vormen van amusement.

Eerste stappen: gokspellen in de jaren 1920
Na de revolutie van 1917 kondigde de nieuwe macht de strijd aan tegen burgerlijke gewoonten, waaronder kaarttafels, roulette en commerciële casino’s. Gokspellen in de USSR werden gezien als overblijfselen uit het verleden die de arbeidsmoraal ondermijnden. Al in het begin van de jaren 1920 begonnen grootschalige repressies tegen eigenaren van clandestiene gokgelegenheden.
Desalniettemin bleef een deel van de bevolking op zoek naar informele vormen van amusement. Illegale kaartspellen bleven populair, en in grote steden – vooral in Moskou en Sochi – begonnen besloten clubs voor de partij-elite te ontstaan. Deze processen legden de basis waarop later de hele geschiedenis van casino’s in de USSR zich ontwikkelde.
Staatscontrole en legalisatie van loterijen
Tegen het midden van de jaren 1930 begreep de leiding van de USSR dat het onmogelijk was om de interesse in weddenschappen volledig te stoppen. De autoriteiten besloten het proces onder controle te brengen door de eerste staatsloterijen op te richten. Het bekendste programma – “Sportloto” – werd gelanceerd in 1970. De opbrengsten uit de verkoop van tickets werden gebruikt voor de financiering van sport, cultuur en sociale infrastructuur.
Op deze manier ontstond onder de harde ideologie een gedeeltelijke toestemming voor gokamusement. Dit gold echter niet voor roulette, poker en andere formaten. Clandestiene clubs bleven bestaan en de politie onderdrukte regelmatig hun activiteiten. Een belangrijk moment – juist in deze periode begon een speciaal model te ontstaan dat later bepaalde hoe de hele geschiedenis van casino’s in de USSR verliep.
Verbod op gokspellen en clandestiene gokindustrie in de USSR
Vanaf de jaren 1950 intensiveerde de staat de controle op particuliere instellingen om illegale vormen van amusement definitief uit te roeien. Elk eerste casino in de USSR dat zonder toestemming van de autoriteiten werd geopend, werd geconfisqueerd en de eigenaren werden strafrechtelijk vervolgd.
De verboden konden echter de interesse in gokken niet uitroeien. In grote steden ontstonden clandestiene clubs waar weddenschappen werden afgesloten, kaartspellen werden gespeeld en ervaren croupiers werden ingehuurd. Onder clandestiene spelers waren professionele oplichters die wiskundige systemen en psychologische trucs gebruikten om hun tegenstanders te bedriegen. Deze gebeurtenissen werden een belangrijk onderdeel van hoe de geschiedenis van casino’s in de USSR zich ontwikkelde en hoe de samenleving reageerde op strenge beperkingen.
Clandestiene katanen en elite besloten clubs
In de jaren 1960-1970 vormde zich de meest actieve clandestiene sector in Moskou en aan de Zwarte Zeekust, vooral in Sochi, dat feitelijk het centrum van de illegale gokindustrie werd. Hier werkten verborgen instellingen waar alleen gecontroleerde klanten werden toegelaten.
De besloten clubs creëerden de illusie van legaliteit: professionele croupiers werden ingehuurd, er werden dure pokertafels en roulettetafels gebruikt, en de veiligheidscontrole was streng. Deze organisatie stelde hen in staat om hun activiteiten zelfs voor de autoriteiten verborgen te houden, maar de risico’s bleven hoog. Dergelijke locaties hebben aanzienlijk bijgedragen aan de ontwikkeling van de clandestiene sector, waardoor een unieke laag ontstond in hoe de geschiedenis van casino’s in de USSR werd waargenomen.
Lijst van belangrijkste redenen voor het verbod op casino’s
Om het beleid van de autoriteiten te begrijpen, is het de moeite waard om de factoren te benadrukken die hebben geleid tot beperkingen op de gokindustrie:
- het creëren van een verlangen bij burgers naar gemakkelijk geld verdienen en het loslaten van de arbeidsethos;
- de wens van de autoriteiten om financiële stromen te controleren en particuliere inkomsten uit te sluiten;
- de hoge populariteit van clandestiene katanen en de noodzaak om het toezicht te versterken;
- ideologische instelling om te strijden tegen de burgerlijke levensstijl;
- problemen met belastinginkomsten uit illegale instellingen.
Alle genoemde factoren hebben invloed gehad op hoe de geschiedenis van casino’s in de USSR zich heeft ontwikkeld en waarom de staat de markt zo streng controleerde.
Sportloto, staatsmonopolie en massacultuur
Aan het einde van de jaren 1970 waren staatsloterijen, waaronder het legendarische “Sportloto”, de enige legale vorm van weddenschappen. Ze werden gepositioneerd als een sociaal instrument en geadverteerd via kranten, film en televisie.
De programma’s populariseerden gokken op een gecontroleerde manier, maar vervingen traditionele kaartspellen en andere vormen van amusement niet volledig. Clandestiene clubs bleven zich ontwikkelen, wat nogmaals de complexiteit van regulering benadrukt en verklaart waarom de geschiedenis van casino’s in de USSR zo tegenstrijdig verliep.
Hoe is de gokindustrie veranderd tegen de jaren 1980?
Tegen het einde van de jaren 1980 kampte de economie van het land met ernstige moeilijkheden. De verergering van de crisis leidde tot een gedeeltelijke liberalisatie van bepaalde sectoren, waaronder de entertainmentindustrie. In deze periode begon men te praten over de legalisatie van een beperkt aantal instellingen in grote steden.
De eerste experimenten met open gokzalen in de USSR verschenen, maar ze bestonden binnen pilotprojecten en stonden onder volledige staatscontrole. De veranderingen bereidden de weg voor naar nieuwe wetgeving na de ineenstorting van de Unie. Deze fase markeert het einde van een cruciaal deel van hoe de geschiedenis van casino’s in de USSR zich heeft gevormd.
Populaire vormen van gokamusement
Ondanks verboden bleven sommige formats in de Sovjetmaatschappij in trek. De belangrijkste daarvan waren:
- clandestiene kaartspellen onder arbeiders en intellectuelen;
- roulette en poker in besloten clubs van de partij-elite;
- staatsloterijen, waaronder “Sportloto”;
- straatweddenschappen en informele totalisators;
- niet-officiële gokautomaten in sommige regio’s.
De populariteit van amusement laat zien hoe tegenstrijdig de geschiedenis van casino’s in de USSR was, met een combinatie van strenge controle en een grote maatschappelijke interesse.

Conclusie: geschiedenis van casino’s in de USSR
Het Sovjetmodel voor het beheer van gokamusement was gebaseerd op een combinatie van verboden, strikte controle en beperkte legalisatie van bepaalde formats. Clandestiene katanen, elite besloten clubs, officiële loterijen en plannen voor gedeeltelijke liberalisatie vormden een complex en tegenstrijdig beeld.
De analyse van de ontwikkeling van de industrie toont aan dat de geschiedenis van casino’s in de USSR niet alleen een pad van verboden was, maar ook een getuigenis van hoe de maatschappelijke interesse botste met het strenge overheidsbeleid. Deze processen legden de basis voor transformaties die plaatsvonden na 1991, toen een nieuw tijdperk van legale gokindustrie in Rusland begon!